Blog

• સ્ખલિત થવું – પોતાના સ્થાનેથી ખસવું (અહીં) પડી
• ગંગાસ્વરૂપ – વિધવાના નામ આગળ માનાર્થે વપરાતું વિશેષણ
• ઉવેખી – અવગણીને, દરકાર કર્યા વિના
• જરઠ – ઘરડાં, વડીલો
• નવોઢા – નવી, નવી પરણેલી સ્ત્રી, નવવધૂ
• ભાર્યા – પત્ની
• પ્રિયવચનમંદસ્મિતવતી – પ્રિય બોલનારી અને ધીમે-ધીમું હસતી (પ્રિય + વચન + મંદ + સ્મિત + વી)
• ક્રમશઃ – એક પછી એક
• ગૃહવ્યાપી – ઘરમાં પ્રસરેલ

[12] ‘નવા વર્ષના સંકલ્પો’ પાઠમાં આવતા સમાનાર્થી શબ્દો

• અગમ્ય – સામાન્ય માણસની બુદ્ધિથી ન સમજાય તેવું
• સંકલ્પ – આમ કરવું છે, તેવો દૃઢ નિર્ધાર
• ફિલસૂફી – તત્ત્વજ્ઞાન
• ભગિની – બહેન
• રોમાંરોલાં – ફ્રાન્સના જગવિખ્યાત સર્જક અને ચિંતક
• પાઈ – તાંબાનો એક સિક્કો, પૈસાનો ત્રીજો ભાગ

[13] ‘શરૂઆત કરીએ’ પાઠમાં આવતા સમાનાર્થી શબ્દો

• વખત – કાળ, સમય
• જાત – ખંડ, પોતે
• રળિયાત- સુંદર
• સોગાત – નજરાણાની ચીજ

[14] ‘સાકરનો શોધનારો’ પાઠમાં આવતા સમાનાર્થી શબ્દો

• ધખ્યા – ગુસ્સે થયા, વઢ્યા
• લાશ થઈ ગયો – ખૂબ નબળો થઈ ગયો
• દળદર – દારિદ્ર, ગરીબી
• હુન્નર – કારીગરી, કસબ
• રેઢિયાળ – નિયંત્રણ વિનાનું, છુટ્ટુ મુકાયેલું
• ક્લેશ – કજિયો, કંકાસ, લડાઈ
• અડપલું – તોફાની, અટકચાળું
• મિજાજ – જે-તે સમયની મનની સ્થિતિ
• લગીર – થોડું

[15] ‘અખંડ ભારતના શિલ્પી’ પાઠમાં આવતા સમાનાર્થી શબ્દો

• શિરછોગું – શિર ઉપર શોભતું છોગું
• રૂક્ષ – બરડ, કઠોરના અર્થમાં
• દમડી – દામ, પૈસાના અર્થમાં
• ધર્મયુદ્ધ – ધર્મ માટે ધર્મ દ્વારા લડાતું યુદ્ધ
• વિલીનીકરણ – વિલીન કરવું (ઓગાળી નાખવું)
• દમન – જોરજુલમ
• કાખબલાઈ – બગલમાં થતું ગૂમડું
• ભ્રાતૃભાવ – ભાઈ માટેનો ભાવ લાગણી
• બિરુદ – ઉપાધિ, ઉપનામ

[16] ‘સુદામો દીઠા શ્રીકૃષ્ણદેવ રે!’ પાઠમાં આવતા સમાનાર્થી શબ્દો

• સંજ્યા – સેજ, શય્યા, પથારી
• તળાંસવું – ધીમે-ધીમે ચંપી કરવી
• યક્ષકદમ – કસ્તૂરી, કેસર, ચંદન, રક્તચંદન, અંબર, અગર, બરાસ અને સોનાના વરખને પીસી – ઘૂંટીને તૈયાર કરેલો લેપ
• સેવવું – (અહીં) લગાવવું, ચોપડવું
• ઉખવવું – ઉખેડવું, કાઢી નાખવું
• બીડી – પાન-બીડી (અહીં પાનની બીડી)
• ખળકાવવું – રણકારભર્યો અવાજ કરવો
• ચતુરા – ચતુર સ્ત્રી
• જાચવું – માગવું
• નાના-ભાતી – વિવિધ પ્રકારનાં
• ચંગ – મુખેથી વગાડવાનું વાજું
• મૃદંગ – બંને બાજુ વગાડી શકાય એવું ઢોલક જેવું એક વાદ્ય
• ઉપંગ – એક પ્રકારનું વાદ્ય
• શ્રીમંડળ વીણા – એક પ્રકારનું તંતુવાદ્ય-વીણા
• ગાંપ્રવી – ગંધર્વની, સ્વર્ગના ગવૈયાની
• અંબર – વસ્ત્ર
• મરાલ – હંસ
• રસમગ્ન – રસમાં ડૂબેલું
• દ્વિજ – બ્રાહ્મણ
• અવશ્યમેવ – નક્કી જ
• પત્રી – પત્ર, કાગળ
• પિંગલ – લાલાશ પડતા પીળા રંગનું
• થોકેથોકે – મોટા જથ્થામાં, ટોળાબંધ
• સહુયે – સૌથી વધારે
• માંહોમાંહે – અંદર-અંદર
• ધાવું – દોડવું
• કંદર્પ – કામદેવ
• ઉપહાર ભેટ – (અહીં) પૂજાની સામગ્રી
• લોચનનું સુખ – જોવાનો આનંદ
• છૂટયાં આંસુ શ્રાવણનેવ રે – શ્રાવણ માસમાં છાપરાનાં નેવાંથી થતી વરસાદના પાણીની ધારની જેમ આંસુ વહેવા લાગ્યાં.
• કૌતુક – વિસ્મયભર્યું દશ્ય
• વિપ્ર – બ્રાહ્મણ
• અશરણશણ – જેનો કોઈ આધાર ન હોય તેનો આધાર, પરમેશ્વર
• પ્રેમ-આલિંગન – પ્રેમભર્યું આલિંગન (ભેટવું તે)
• તુંબીપાત્ર – ઉલાળી લીધું ઉલાળા સાથે હાથમાંથી તુંબડી લઈ લીધી.
• વાંકાબોલી – કટાક્ષમાં બોલનારી
• ફૂટડું – સુંદર
• સાંધો – સુગંધભર્યો લેપ
• છળવું – બીકથી ગભરાઈ જવું.

[17] ‘સંસ્કારની શ્રીમંતાઈ’ પાઠમાં આવતા સમાનાર્થી શબ્દો

• આસમાની – આકાશ જેવા ભૂરા રંગનું
• અલકાપુરી – સ્વર્ગ
• પુત્રવધુ – પુત્રની પત્ની
• વૈભવી – વૈભવવાળું
• વિધાતા – બ્રહ્મા
• વિપત્તિ – દુ:ખ, આફત
• ફટકો – પડવો નુકસાન થવું
• સુધ્ધાં – સહિત, સાથે
• અતિશયોક્તિ – હોય તે કરતાં વાત વધારીને રજૂ કરવી
• અંચળો – કશુંક છુપાવવા માટેનું ઓઢણ
• ઔદાર્ય – ઉદારતા
• અમીરી – શ્રીમંતાઈ
• અગવડ – સાવ જરૂરી હોય તેવાં સાધન ન હોય તે.
• બુઠ્ઠો – ઘરડો માણસ
• અવસ્થા -(અહીં) ઘડપણ
• વિલાવું – કરમાવું
• કરુણા – દયા
• પરાજિત થવું – હારી જવું
• ઝૂકી જવું – નમી જવું
• શીળું – ઠંડું
• રંજ – દુઃખ, દિલગીરી
• સંપત્તિ-  ધન-દોલત
• પુરુષાથી – મહેનત કરનાર
• સરવાણી – ઝરણું
• સુભગ  સુંદર, રમણીય
• સ્મિત – મંદ હાસ્ય
• મિજલસ – ગમ્મતભર્યો મેળાવડો
• વિઘ્ન – અડચણ
• મા – (અહીં) નકારના અર્થમાં
• ઘસી નાખવું – ખૂબ કામ કરવું
• ઝંખના – આતુરતા સાથેની વારંવારની ઇચ્છા, વારંવારનું સ્મરણ
• પતન – પડતી સંવાદિતા એકરાગ, સહમતી
• સાહેબી – સમૃદ્ધિ

[18] ‘ દુહા-મુક્તક-હાઈકુ’ પાઠમાં આવતા સમાનાર્થી શબ્દો

• વિપત – દુઃખ, આફત, મુશ્કેલી
• વલખવું – દુઃખી થઈ જવું
• ઉદ્યમ – યત્ન, મહેનત
• ગુણ – સદ્ગુણ, સારાં લક્ષણ
• વેવારાં વટ્ટ – વહેવારની રીત
• ચોગમ – ચારેય દિશામાં, ચોમેર
• ખત્રિયાં – ક્ષત્રિયોની, ઉમદાજનોની

[19] ‘સાંઢ નાથ્યો’ પાઠમાં આવતા સમાનાર્થી શબ્દો

• ફલંગ – ફાળ, કૂદકો
• ભેલાડવું – બગાડવું (ખાસ કરીને ખેતરમાં ભેલાણ કરવું)
• ડહકલો – તોફાની ઢોરને પગે ભેરવાતો ગાળો લાકડું
• કોઢી – કુહાડી
• કોટે – ગળે
• દલીલ – વિવાદના મુદ્દાની રજૂઆત
• ભાલોડાં – તીર કે તેનું પાનું, એક હથિયાર
• હરાયો ત્રાટક – તાકીને એક જ સ્થાને જોઈ ચિત્ત એકાગ્ર કરવાની યોગની ક્રિયા.
• ક્ષુલ્લક – તુચ્છ, નજીવું
• રાશવા – ગાડાના બળદના દોરડાના માપના અંતરે
• વાંછવું – ઇચ્છવું.

[20] ‘બહેનનો પત્ર‘ પાઠમાં આવતા સમાનાર્થી શબ્દો

• પાલવ – પહેરેલી સાડીનો લટકતો છેડો,
• સીમ – ગામની હદ,
• આગોતરા – અગાઉથી નક્કી કરેલા કે થયેલા
• વધાવવું – હર્ષભેર આવકાર આપવો.
• સેલારી – કસબીકોર, પાલવવાળી એક જાતની સાડી,
• મર્મર – પાંદડાંમાંથી આવતો અવાજ
• ગળથૂથી – તરત જન્મેલા બાળકને આપવામાં આવતું ગોળ, ઘી અને પાણીનું મિશ્રણ
• શમણું – સ્વપ્ન.
• કાગાનીંદર – કાગડાના જેવી ઝટ ઊઠી જાય તેવી ઊંઘ,
• દાધારંગું – અડધું ડાહ્યું અડધું ગાંડું.
• શિરામણ – નાસ્તો
• ઝાલરટાણું – સાંજની આરતીનો સમય
• ગામતરું – એક ગામ છોડી બીજે ગામ જવું
• સપ્તપદી – વિવાહવિધિમાં વરકન્યાને સાત પગલાં સાથે ફરે તે વિધિ.
• પાધરું – આડુંઅવળું નહિ પણ સીધું, અનુકૂલ
• દહીંથરું – એક જાતની જાડી-પોચી પૂરી.
• કંકાવટી – કંકુ રાખવાની પ્યાલી

[21] ‘કમાડે ચીતર્યા મેં…’ પાઠમાં આવતા સમાનાર્થી શબ્દો

• કમાડ – બારણું
• આલેખવું – રેખાઓ અથવા શબ્દોથી વર્ણવવું
• સાથિયો – મંગળસૂચક આકૃતિ, સ્વસ્તિક
• અવસર – પ્રસંગ, તર્ક, લાગ, સમય, વખત
• મરજાદી – મર્યાદાવાળું, સભ્યતા, અદબ
• ઉંબરો – બે બારણાં વચ્ચેની ભોંયતળિયાની ઊપસતી જગ્યા
• આયખું – આવરદા
• આચમની – આચમન કરવા માટેની ચમચી
• તોરણ – શોભા માટે વપરાતો પાન વગેરેનો હાર
• ઘોળવું – ઓગાળવું
• તરભાણું – ધર્મવિધિમાં વપરાતી તાંબાની તાસક

[22] ‘કિસ્સા – ટુચકા’ પાઠમાં આવતા સમાનાર્થી શબ્દો

• ટોલછાપરીએ કરવેરો – (જકાત) ભરવાની ચોકીએ
• છાપરું – છાવા વાંસ, ઘાસના પૂળા વગેરેથી ઝૂંપડા ઉપરનો ભાગ ઢાંકવા
• ટૅક્સ – કર, વેરો, દાણ
• લાદ્યું – પૂરેપૂરું (ઠાંસીને) ભર્યું.
• આડરસ્તે – અવળે રસ્તે
• ફેરો ખાઇને – વધારે લંબાણવાળો રસ્તો પસંદ કરીને
• ઘરેડોમાં – એકસરખા રિવાજોમાં (અહીં) કેડીઓમાં
• ચકરાવા લઈ-  ગોળગોળ ફરતા રહી.
• મોંસૂઝણું – સામા માણસનું મોં દેખી શકાય એવો સવારનો સમય; પરોઢ
• નાકાદાર – ટોલનાકા ઉપરનો અધિકારી
•  સેક્રેટરી – મંત્રી
• પિત્રાઈ – કાકાનાં સંતાન
• આવી – પૂગી આવી પહોંચી.
• ઍક્સિડન્ટ – અકસ્માત
• ચપરાસી – દરવાન; ચોકીદાર કોરાણે બાજુએ
• મોરાદાબાદી – પવાલામાં ઉત્તરપ્રદેશના મોરાદાબાદ શહેરમાં બનેલા વિશિષ્ટ ઘાટવાળા પ્યાલામાં
• ‘ટુ કપ ટી’ – બે કપ ચા
• મી – હું
• નેઈ – નથી
• જયહિંદ હો ગયા – હિંદુસ્તાનનો જય થઈ ગયો; હિંદ સ્વતંત્ર થઈ ગયું.
• અજી ! – અરે !
• ચારપાઈ – ખાટલો
• લાલો – ઉત્તરભારતના પહાડી પ્રદેશમાં વેપારી માટે વપરાતો શબ્દ
• દોસ્તાર – દોસ્ત, મિત્ર, ભાઈબંધ

જો આ સિવાયની કોઈ સમાનાર્થી શબ્દો આપને ધ્યાનમા હોય અથવા આપ કોઈ કહેવતો જણાવા માંગતા હોય તો અથવા તમે જાણવા માંગતા હો તો અહીં નીચે કોમેન્ટમાં જણાવી શકો છો.

જો આપ વધારે સમાનાર્થી શબ્દો વિશે માહિતી મેળવવા માંગતા હોય તો અહી ક્લિક કરીને મેળવી શકો છો.